Το θέμα των greeklish

Ένα από τα "προβλήματα" που συχνά εντοπίζεται στο θέμα της διαδικτυακής επικοινωνίας των νέων, είναι αυτό των greeklish (ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες).
«Οι νέοι θα πληρώσουν ακριβά τα greeklish» φέρεται να έχει πει ο γνωστός καθηγητής της Γλωσσολογίας Γεώργιος Μπαμπινιώτης το 2011, μιλώντας στα Χανιά, σε ημερίδα του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου για τη γλώσσα. Επισημαίνει χαρακτηριστικά:

"Τα greeklish είναι ο καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης. Αυτό μπορεί οι νέοι άνθρωποι να το πληρώσουν ακριβά. Έχουμε ελληνικές γραμματοσειρές και μπορούμε, αξιοποιώντας το Διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά μέσα, να χρησιμοποιούμε τις ελληνικές γραμματοσειρές που έχουν το προτέρημα να δίνουν την εικόνα της λέξης, το οπτικό ίνδαλμα, και να μας συμφιλιώνουν με την ορθογραφία της λέξης και με τη σημασία της"

 Σε άρθρο της η Νικολαΐδου Ελένη με τίτλο "Τι θα έλεγε ο Πλάτωνας για τα greeklish;" στην εφημερίδα το Βήμα (12/04/2011), θεωρεί ότι οι νέοι χρησιμοποιούν τα greeklish για μεγαλύτερη ευκολία και ταχύτητα στην επικοινωνία. Επισημαίνει δε ότι:

"Είναι πλέον μάταιο να χαρακτηρίσουμε τα greeklish μία σύγχρονη μάστιγα. Έχουν παγιωθεί, κυκλοφορούν ανάμεσά μας, οι νέοι θεωρούν δεδομένη τη γραφή κυρίως στα κινητά με αυτή τη μορφή, νιώθουν άνετα χωρίς κόμπλεξ για τα ορθογραφικά τους λάθη. Στα greeklish νιώθουν όλοι ίσοι. Θα τους χωρίσει κάτι άλλο αλλά όχι ο χαρακτηρισμός του κακού μαθητή, του βλάκα ή του ανίδεου. Αν θέλουμε να πλησιάσουμε τους νέους, να τους επηρεάσουμε και να τους δείξουμε την αξία της γνώσης θα πρέπει να κατανοήσουμε τα greeklish."

Προτείνει ότι αντί να "καταδιώκουμε" τα greeklish, καλό θα ήταν να ανακαλύψουμε τις ανάγκες που αυτά καλύπτουν.

Αναφορικά με τη "μόδα" που "πυροδότησε" αυτόν τον τρόπο γραφής, ο Ανδρέας Τσέλικας σε άρθρο του το 2013 με τίτλο "Περί των “Greeklish”" , αναφέρει :

"...στο παρελθόν ήταν δύσκολη η αναγνώριση των ελληνικών χαρακτήρων από τους υπολογιστές. Η μη παροχή ανάλογης υποστήριξης από όλα τα συστήματα υπολογιστών οδήγησε τους χρήστες στην ‘εύρεση’ μίας νέας γλώσσας που να μπορεί αν χρησιμοποιηθεί από όλους και να είναι εύκολη στην αναγνώριση. Τα greeklish εξυπηρετούσαν επαρκώς τους πρώτους χρήστες του Διαδικτύου και των Η/Υ. Με την πάροδο των ετών και την περαιτέρω ανάπτυξη της επιστήμης της πληροφορικής, τα λειτουργικά συστήματα, αλλά και γενικότερα όλη η φιλοσοφία πίσω από τον προσωπικό υπολογιστή ωθήθηκε να υποστηρίζει πολύ περισσότερες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά, ακόμη και τα πολυτονικά. Έτσι κατέστη πιο εύκολο να επικοινωνήσουν Έλληνες μεταξύ τους στη μητρική τους γλώσσα και στο διαδίκτυο."

Ως προς το θέμα των greeklish (λατινοελληνική ορθογραφία) το παραπάνω άρθρο παραπέμπει σε δημοσίευμα του Ανδρουτσόπουλου το  έτος 1999, με τίτλο "Από τα φραγκοχιώτικα στα greeklish" στο οποίο επισημαίνονται οι εξής τρεις παραδοχές:

"Πρώτον, είναι ένα σύστημα γραφής συμπληρωματικό, περιορισμένο σε ειδικές συνθήκες χρήσης από ειδικές κοινωνικές ομάδες: μαθητές, φοιτητές, επιστήμονες, ανθρώπους των μέσων και της τεχνολογίας. Δεύτερον, η χρήση τους είναι τεχνικά εφικτή, με λίγη εξάσκηση διαβάζονται και γράφονται άνετα. Τρίτον, η λατινοελληνική ορθογραφία δεν εμποδίζει τη δημιουργική γλωσσική χρήση. Η ευρύτατη και συνεχιζόμενη χρήση των λατινοελληνικών από την ελληνική ηλεκτρονική κοινότητα έχει καταδείξει ότι η ελληνική γλώσσα απλά απέκτησε ακόμη ένα βοήθημα"

Για το όλο θέμα υπάρχει και σχετικό άρθρο στην ελληνική wikipedia με τίτλο "Greeklish". Μέσα από το άρθρο επισημαίνεται, ότι ενώ τα σημερινά λειτουργικά συστήματα ΤΠΕ υποστηρίζουν  χωρίς προβλήματα τη χρήση της ελληνικής γλώσσας,  πολλοί νέοι χρησιμοποιούν ακόμα τα greeklish "γιατί είναι γρηγορότερα στην πληκτρολόγηση και δεν υπάρχει λόγος να έχουν σωστή ορθογραφία."
Ωστόσο επισημαίνεται ότι από το 2011 και μετά η  χρήση των Greeklish εμφανίζεται σπάνια σε μεγάλα κείμενα στο διαδίκτυο και η χρήση των greeklish "περιορίζεται συνήθως σε μικρά ανεπίσημα μηνύματα μεταξύ φίλων".

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι  η χρήση του λατινικού αλφάβητου (greeklish) στην επικοινωνία των νέων σήμερα (έτος 2016), δεν έχει να κάνει με τεχνολογικούς περιορισμούς στη χρήση του ελληνικού αλφάβητου, αλλά καθαρά με μια διαφορετική κουλτούρα. Ωστόσο το φαινόμενο των greeklish, το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει περιοριστεί σημαντικά και γενικότερα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι "απειλεί" τη "βιωσιμότητα" της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού αλφαβήτου.
Ως εκπαιδευτικοί ωστόσο, καλό θα ήταν να προτρέπουμε τους μαθητές μας, να χρησιμοποιούν το ελληνικό αλφάβητο σε κάθε περίσταση επικοινωνίας τους στην ελληνική γλώσσα. Αυτό θα συμβάλλει στην γλωσσική τους εξάσκηση, ως προς την ορθογραφία των κειμένων τους και συνεπώς στην καλύτερη "κατανοησιμότητα" αυτών.